Op vrijdag 26 mei 2023 ging de eerste paal van het nieuwe pand van AQUON de grond in. Een volgende fase is aangebroken. In Houten wordt het komende jaar hard gewerkt aan de nieuwbouw. In drie artikelen leggen Jeen Bouma (directeur van AQUON), Rutger de Lege (projectmanager nieuwbouw), Hans Massop (Teammanager Hydrobiologie) en Angelique Broere (Manager Bedrijfsvoering) uit waar we op dit moment staan, hoe het komende jaar eruitziet en wat het nieuwe pand van AQUON nu zo bijzonder maakt. Deze week:  

De doelstellingen krijgen vorm op de bouwplaats

Rutger de Lege heeft een achtergrond in Bouwkunde en werkt sinds 2020 bij AQUON als projectmanager voor de centralisatie en nieuwbouw van AQUON in Houten. “Een laboratorium is één van de meest complexe type gebouwen en dat maakt het enorm uitdagend. Onze doelstellingen zijn altijd het uitgangspunt en die houden we strak voor ogen. Dat zorgt ervoor dat we telkens weer op zoek gaan naar de beste oplossing. Heel creatief en innovatief. En dat krijgt nu steeds meer vorm op de bouwplaats, geweldig om te zien.” 

Leidende doelstellingen

“Toen duidelijk werd dat het nieuwbouw zou worden, zijn we met het projectteam aan de slag gegaan met het zoeken naar een locatie en het opstellen van het Programma van Eisen. Bij het opstellen van het Programma van Eisen hebben we lang stilgestaan bij het optimaliseren van de werkprocessen. Zo hebben we de monsterstromen tussen de verschillende ruimtes in het nieuwe gebouw inzichtelijk gemaakt. Een opvallende constatering was dat een groot deel van de monsterstromen via de koelcellen verloopt, dat heeft veel invloed gehad op de indeling van de begane grond. Net als de generieke labmodule. Het projectteam heeft getracht een labmodule te bedenken, waarin het merendeel van de labwerkzaamheden uitgevoerd kan worden en waarbij de ruimte een nieuwe (lab)functie krijgen met slechts beperkte aanpassingen. Die keuzes zie je nu terug als je op de bouw rondloopt.”

Optimale werkprocessen

De volgende stap was de selectie van het architectenbureau,” vertelt Rutger. “Daarbij waren onze drie doelstellingen (optimalisatie van de werkprocessen, stimuleren van samenwerking en duurzaamheid) leidend en dat pakte verrassend goed uit. We nodigden architectenbureaus uit om als eerste stap een structuurontwerp in te dienen en antwoord te geven op vragen als: Hoe ligt het gebouw op het perceel? Hoe gaat het werken? Hoe verlopen de bewegingen van mensen en goederen? De uiteindelijke winnaar, Vakwerk Architecten, wist zoveel mogelijk vierkante meters nuttig te besteden. Hun ontwerp was heel compact en doordacht. In hun ontwerp kwamen alle drie de doelstellingen heel sterk naar voren. Ze waren zelfs de enige die de werkprocessen gelijkvloers wisten te positioneren, op de begane grond. Elkaar ontmoeten gebeurt op de eerste verdieping, daar komen de vergaderruimtes en het werkcafé. En tot slot ademt dit ontwerp een en al duurzaamheid.”

Eerste contouren worden zichtbaar

Inmiddels is de bouw gestart en wordt er in Houten hard gewerkt aan het nieuwe pand. Rutger: “De bouw verloopt voorspoedig en we lopen zelfs iets voor op de planning. De eerste vloerplaten werden eerder dan verwacht gelegd en dat geeft ons wat lucht om eventuele tegenvallers op te vangen. Momenteel wordt de hoofddraagconstructie gemonteerd, van de begane grond tot en met de eerste verdiepingsvloer. Hierdoor worden de eerste contouren van het gebouw zichtbaar.” 

Duurzame oplossingen

“Nu het pand langzaam vorm krijgt, ga je ook de keuzes die we hebben gemaakt rondom duurzaamheid letterlijk terugzien,” vertelt Rutger. “We kiezen zoveel mogelijk voor het gebruik van hout als bouwmateriaal omdat het dubbel zo veel CO₂-uitstoot bespaart.” Dat zit zo: Bomen slaan CO₂ op als ze groeien. Wanneer bomen uiteindelijk sterven, komt het opgeslagen CO₂ weer terecht in de natuur. Als het hout echter in de bouw wordt gebruikt, blijft de CO₂ juist opgeslagen in het bouwmateriaal. Bovendien vervangt hout vaak materialen waarvoor CO₂ is uitgestoten tijdens de productie. “In oktober start de constructie van de technische ruimtes en de houten constructie voor het kantoorgedeelte. Wanneer de constructie staat, wordt de gevel geplaatst. De aannemer werkt hierbij van boven naar beneden. Naar verwachting is het gebouw begin 2024 wind en waterdicht.”

Een groenere werkplek

Rutger vervolgt: “En dan gaan we in de loop van het voorjaar toe naar de oplevering in augustus. Onder meer met de aanleg van de daktuin. Vanaf de eerste verdieping krijgen de collega’s een prachtig uitzicht op een groen dak. Een groen dak van deze grote omvang is uniek in Nederland. Dit groene dak fungeert als een waterbuffer, waarbij overtollig water langer wordt vastgehouden en alleen wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater als er echt te veel water is. Een groen dak zoals deze houdt het pand van binnen koel en zorgt voor meer biodiversiteit. Er komen verschillende soorten planten op, die op hun beurt verschillende soorten insecten aantrekken. Het uiteindelijk te zien groeien en bloeien, daar verheug ik me nu al op.”

Grote en kleine uitdagingen

De komende maanden krijgt het nieuwe pand steeds meer vorm. En elke dag komen er grote en kleine uitdagingen op Rutgers pad: “Want een laboratorium is gewoon één van de meest complexe type gebouwen. Daarom zijn we steeds op zoek naar de beste oplossingen voor de uitdagingen waar we voor komen te staan. Dat is een heel creatief en innovatief proces en we zoeken daarbij steeds de samenwerking met de verschillende groepen gebruikers van het nieuwe pand. Zij komen uit hele andere vakgebieden. Het is heel interessant om van hun kennis te mogen proeven en die kennis weer te integreren in het nieuwe pand.”